Nguyễn Văn Tuân* Đỗ Thị Hiện**

TÓM TẮT

Vấn đề bình đẳng giới được nêu lên nhằm giải quyết sự thiệt thòi của phụ nữ vì bị đối xử phân biệt trong suốt quá trình lịch sử của loài người. Giáo lý nhà Phật đã có nhiều đóng góp cho việc thực hiện bình đẳng giới. Ở Việt Nam, ngay từ khi được du nhập vào đến nay, Phật giáo đã có nhiều tư tưởng và hoạt động hướng đến bình đẳng giới. Vì thế, bài viết tập trung nghiên cứu những đóng góp hướng đến bình đẳng giới của Phật giáo Việt nam nói chung và đặc biệt là hoạt động của Giáo hội Phật giáo Việt Nam trong lĩnh vực này.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Bình đẳng giới vừa là thách thức, vừa là yêu cầu, đòi hỏi khách quan của các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam nhằm hướng đến sự phát triển bền vững. Trải qua hàng ngàn năm lịch sử với các chế độ xã hội khác nhau, vị trí, thân phận của người phụ nữ không được coi trọng. Thân phận “hèn kém”, “yếu thế” của họ được các tôn giáo, trong đó có Phật giáo đấu tranh, bảo vệ thông qua những quan điểm và hành động của thể. Ngay sau khi truyền bá vào Việt Nam, Phật giáo đã có đóng góp quan trọng trong việc tác động đến tư tưởng, lối sống của đông đảo tín đồ Phật tử và quần chúng nhân dân về tinh thần yêu nước, đề cao đạo đức nhân sinh, về tinh



*. TS., Học viện An ninh Nhân dân, Việt Nam.
**. TS., Trường Đại học Hoa Sen, Việt Nam.

1. Bình đẳng giới là xu thế khách quan

1. Năm 1955, một nhà giới tính học người Mỹ đã phân biệt từ sex (tính) mang ý nghĩa sinh lý học và từ gender (giới) mang ý nghĩa là vai trò xã hội nhưng mãi đến năm 1970 người ta mới công nhận sự phân biệt này. Thập niên 1980 đã chứng kiến một ít tiến bộ trong văn học khoa học khi từ giới (gender) được dùng thay cho tính (sex), chính thức là do Ban Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm.

2. Đức Gyalwang Drukpa cũng khởi xướng phong trào Live to Love (Sống để yêu thương). Với tôn chỉ tôn trọng sự khác biệt tín ngưỡng, văn hóa và bình đẳng giới, tổ chức Live to Love International là sự kết nối các tổ chức phi lợi nhuận Live to Love trên toàn thế giới, cùng chia sẻ hệ thống giá trị, hợp tác đẩy mạnh các dự án xuyên quốc gia dọc vùng lãnh thổ Himalaya nhằm cải thiện chất lượng sống của 1,3 tỷ người dân nơi đây.

2. Đóng góp của phật giáo việt nam hướng đến bình đẳng giới

1. 1. Phật giáo Việt Nam công nhận, khẳng định và tôn vinh phụ nữ, vai trò của phụ nữ trong đời sống kinh tế, xã hội

Dựa trên kết quả nghiên cứu cho thấy, Triết lý của Phật giáo đã đưa ra bàn luận về bạo lực đối với con người (trong đó có đề cập đến bạo lực giới tính) và 6 phương cách liên quan đến bạo lực giới tính (chủ yếu là bạo lực đối với phụ nữ). Đây là cách tiếp cận khác của vấn đề hướng đến bình đẳng giới. Giới luật của Phật giáo dựa trên luật phổ quát của nhân quả. Năm giới đề ra để điều chỉnh cuộc


3. http://www.drukpavietnam.org/binh-dang-gioi-la-mot-chu-de-quan-trong-trong-phat-phap.

1. Tôi giữ giới không sát sinh
2. Tôi giữ giới không tà dâm
3. Tôi giữ giới không dùng chất làm say hay ma túy.

1. Cha mẹ như hướng Đông: con cái nên đối xử với cha mẹ như thế nào và bậc cha mẹ nên đối xử với con cái của họ ra sao;

2. Thầy dạy như hướng Nam: học sinh nên đối xử với thầy như thế nào và thày nên đối xử với học sinh như thế nào;

3. Vợ với con như hướng Tây: người chồng nên đối xử với vợ mình như  thế  nào và vợ nên đối xử với chồng như thế nào;

4. Bạn bè và đồng hành như hướng Bắc: chúng ta nên đối xử với bạn bè như thế nào và bạn bè đối xử với chúng ta như thế nào;

5. Người làm và công nhân như hướng dưới: người chủ nên ứng xử với nhân viên của họ như thế nào và nhân viên đối xử với chủ như thế nào;

6. Tăng sĩ như hướng dân: cư sĩ nên đối xử với các nhà sư thế nào và nhà sư nên cư xử như thế nào đối với cư sĩ.

4. EDA Anusha Edirisinghe (2014), Quan điểm Phật giáo về ngăn ngừa bạo lực giới tính (Trần Tiễn Khanh dịch), trích trong cuốn Phật giáo về phát triển bền vững và thay đổi xã hội, Nxb. Tôn giáo, Thành phố Hồ Chí Minh, tr. 340.

5. Khu vực núi có đến 200 ngôi đền, chùa, am, miếu nằm rải rác ở chân núi, sườn núi và cả trên đỉnh. Trên đỉnh núi có một pháo đài được xây dựng từ thời Pháp. Vào mùa lễ hội, nơi đây có rất nhiều điều để khám phá, nếu bạn là người có tâm cầu nguyện, cầu mog bình an cho người thân, có thể đến viếng miếu Bà chúa Xứ - nơi đây nổi tiếng linh thiêng, đón hàng ngàn lượt người từ thập phương đến cúng vái mỗi năm.
6. Là một trong các vị thần quan trọng nhất của đạo Hindu và là vị thần được thờ cúng rộng rãi nhất. Vishnu cùng với Shiva và Brahma tạo nên bộ ba các vị thần lớn. Là thần bảo vệ vũ trụ, Vishnu là vị thần uy phong đôi khi dữ tợn. Nhưng nói chung ông là vị thần tử tế và ít gây khiếp sợ hơn thần Shiva nhiều.