31 - NNC. Lê Đình Hùng & TS. Nguyễn Thị Tâm Hạnh - THƯ TỊCH CỔ PHẬT GIÁO HIỆN ĐƯỢC LƯU GIỮ TẠI CÁC ĐIỂM DỌC LƯU VỰC SÔNG GIANH
THƯ TỊCH CỔ PHẬT GIÁO HIỆN ĐƯỢC LƯU GIỮ TẠI CÁC ĐIỂM DỌC LƯU VỰC SÔNG GIANH
NNC. Lê Đình Hùng*
TS. Nguyễn Thị Tâm Hạnh**
TS. Nguyễn Thị Tâm Hạnh**
Từ tháng 6 đến tháng 12-2015, đoàn nghiên cứu thuộc Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán cùng Phân viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tại Huế đã tiến hành nhiều đợt khảo sát tại các di chỉ Phật giáo dọc lưu vực sông Gianh, qua địa bàn các huyện Bố Trạch, Quảng Trạch, Tuyên Hóa và Minh Hóa.
Qua 6 đợt khảo sát, chúng tôi đã tìm thấy khá nhiều kinh sách Phật giáo, thư tịch cổ và nhiều tư liệu quý hiện còn được bảo lưu tại các ngôi chùa và một số tư gia thuộc khu vực này. Đáng chú ý nhất là điểm khảo sát chùa Quan Âm (xã Đức Trạch, huyện Bố Trạch) - nơi quy tập nhiều nguồn tư liệu có giá trị, với số lượng khá lớn. Sau khi tiến hành phân loại, chúng tôi lập bảng thống kê như sau:
TT |
TÊN TƯ LIỆU |
NIÊN ĐẠI |
GHI CHÚ |
. |
CHÙA QUAN ÂM - XÃ ĐỨC TRẠCH, HUYỆN BỐ TRẠCH |
||
Đ 藏菩薩本 |
ịa Tạng Bồ-tát bổn nguyện kinh 地 願經 [3quyển] |
Minh Mạng thứ 4 [1823] |
- In từ ván khắc chùa Thiên Mụ - Huế |
| Phật thuyết A-di-đà kinh sớ sao 佛 說阿彌佗經疏鈔 [4 quyển] |
Tự Đức 26 [1873] |
- Bản an Đại Nam quốc, Bắc Ninh tỉnh, Từ Sơn phủ, Vũ Giang huyện, Phù Lãng xã, Phúc Long tự. Tượng chủ Nguyễn Nhân Tuyên phụng khắc. |
|
Khuyến phát Bồ-đề tâm văn diễn nghĩa 勸發菩提心文演義 |
|
||
Thọ mạng, Hồng danh, Vu lan bồn kinh 壽命洪名盂蘭盆經 |
- In từ ván khắc chùa Giác Lâm - Huế |
||
| Cao vương Quan Thế Âm kinh 高王 觀世音經 [1 quyển] |
- In từ ván khắc chùa Từ Hiếu - Huế |
||
Sa-di luật nghi yếu lược |
Thành Thái thứ 14 |
- In từ ván khắc chùa Bảo Lâm - Huế |
|
- Nhà nghiên cứu Hán Nôm, Phân viện Văn hóa Nghệ Thuật Quốc gia Việt Nam tại Huế
| tăng chú thích [quyển hạ] 沙彌律 儀要略增註釋 | [Nhâm Dần - 1902] |
||
Thiền Môn Nhật Tụng 禪門日誦 (1 quyển) |
|||
Phổ Am Chú 普庵咒 [1 quyển] |
Bảo Đại thứ 6 [1931] |
- Bản chép tay, đệ tử tự Từ Hòa phụng biên |
|
Chư kinh nhật tụng 諸經日誦 [1quyển] |
|||
0 |
Đại Bi Xuất Tượng 大悲出像 | Càn Long, Bính Tý |
- Bản lưu tại chùa Bình Long, Quảng Bình [chưa rõ chùa tọa lạc ở đâu] |
| Phật Tổ tâm yếu tiết lục 佛祖心要 節錄 [2quyển] |
- Sách giáo trình dạy đệ tử, có nhiều ghi chú |
||
1 |
Từ bi Thủy sám pháp 慈悲水懺法 [3quyển] |
- Bản chép tay và vẽ hình minh họa chư Phật cùng truyện tích Ngộ Đạt Quốc sư của ngài Lệ Hương |
|
2 |
Công văn tâm nang diệu ngữ 攻文 心囊妙語 [3 quyển] |
|
|
3 |
Phật môn giản lược công văn thiện bản 佛門簡略攻文善本 [3quyển] |
||
4 |
Tạp tiếu công văn yếu tập 雜醮攻文要集 [1quyển] |
|
|
5 |
Tạp tiếu chư khoa 雜譙諸科 [4 quyển] |
- Gồm 12 khoa nghi, tổng cộng 91 trang |
|
6 |
Soán tập Du-già ấn triệp 篡集瑜迦 印摺 [1 quyển] |
- Bản chép tay |
|
7 |
Tân soạn Tiểu thừa sám pháp Phật môn công văn 新撰小乘懺法佛門 攻文 [2quyển] |
|
|
8 |
Tỳ-ni, Sa-di, Oai nghi, Cảnh sách 毗尼沙彌警策 [1 quyển] |
Giáp Ngọ niên |
- Tỳ-kheo Huệ Lưu cẩn tự |
9 |
Phật thuyết Báo phụ mẫu ân trọng kinh 說報父母恩重經 [1 quyển] |
Thành Thái thứ 10 [Mậu Tuất - 1898] |
- In từ ván khắc chùa Từ Hiếu - Huế |
0 |
Phật thuyết Đại thừa Kim Cang kinh luận 佛說大乘金剛經論 [1 quyển] | Quang Tự thứ 14, Mậu Tý |
|
1 |
Pháp Bảo Đàn kinh 法寶壇經 [1 quyển] |
||
2 |
Đại Phật đảnh Thủ Lăng Nghiêm kinh 大佛頂首楞嚴經 [1 quyển] |
|
|
3 |
Lăng Nghiêm kinh bạch văn 楞嚴 經 [1 quyển] | ||
4 |
Quan Đế Đào viên Minh thánh kinh 關帝桃園明聖經 [1quyển] |
|
|
5 |
Đại càn Thánh mẫu ngọc phổ 大乾聖母玉譜 [1quyển] |
||
6 |
Quan Thánh cứu kiếp chân kinh 關聖救劫真經 [1 quyển] | - Lý Hòa, Sắc tứ Vĩnh Phước tự, đệ tử Bác sĩ Nguyễn Duy Chính pháp danh Như Tín, Nguyễn Duy Đính pháp danh Như Lục đồng phụng cúng |
|
7 |
Cứu kiếp Hoàng kinh [1 quyển] |
Tự Đức thứ 29 |
- Bản tồn Hà Nội, Ngọc Sơn Văn Vũ nhị đế điện |
8 |
Danh sách 24 họ tộc làm lễ cầu siêu ngày Rằm tháng 7 |
Mậu Thìn [1988] |
|
9 |
Sổ ghi danh sách quy y của thầy Lệ Hương |
- Truyền xuống các đệ tử có pháp danh chữ “Trung” theo dòng kệ Quốc Ân - Huế |
|
0 |
Thủy lục chư khoa [2 quyển] |
Thành Thái thứ 6, Giáp Ngọ |
- Bắc Ninh Từ Sơn Vũ Giang Phù Lãng Vĩnh Phúc hiệp phái trùng khắc |
1 |
Ngọc Hoàng cốt tủy chân kinh [1 quyển] |
Thành Thái Mậu Tuất niên |
- Chánh Bát phẩm Nguyễn Văn Khánh kính khắc |
2 |
Trai đàn công văn 齋壇攻文 [1 quyển] |
||
3 |
Bản in “Điệp đàn Tỳ-kheo” [1 bản] |
- Điệp thọ Cụ túc giới của thầy Lệ Hương |
|
4 |
Phái quy y dòng Liễu Quán [3 bản] |
||
5 |
Long vị dòng Chúc Thánh [1 ngôi] |
- Nguyên của chùa Vĩnh Phước [làng Lý Hòa, Đức Trạch, Bố Trạch] |
I. |
NHÀ THẦY HỒ ĐĂNG HỚI - THÔN TRUNG ĐỨC, XÃ ĐỨC TRẠCH, HUYỆN BỐ TRẠCH |
||
6 |
Đại phương tiện Phật Báo ân kinh chú nghĩa 大方便佛報恩經注義 [4 quyển] |
Tự Đức 18 [1865] |
|
7 |
Chánh Khắc Trung Khoa Du-già tập yếu 正刻中科愉伽輯要 [1 quyển] |
Đồng Khánh thứ 4 [Mậu Tý - 1888] |
- In từ ván khắc chùa Báo Quốc - Huế |
8 |
Nhị khóa hiệp giải 二課合解 [7 quyển] |
- Tỳ-kheo Thích Thái Hòa phụng thư |
|
9 |
Từ bi Tam muội Thủy sám 慈悲三昧水懺 [3 quyển] |
PL. 2514 |
|
0 |
Kinh Địa Tạng 地藏經 [3 quyển] |
PL. 2514 |
|
1 |
Công văn tâm nang diệu ngữ 攻文心囊妙語 [3 quyển] |
|
|
2 |
Quan Đế Minh Thánh chân kinh diễn nghĩa 關帝明聖真經演義 [1 quyển] |
Bảo Đại thứ 6 [Tân Mùi, 1931] |
- Thừa Thiên phủ, Hương Trà huyện, An Ninh tổng, Xuân Hòa xã, Lê Nhưng phụng Thánh đường tàng bản |
3 |
Di đà kinh sớ sao 彌陀經疏抄, [4 quyển] | ||
4 |
Mộc bản “Điệp thế độ” dòng Quốc Ân [1 ván khắc] |
- Ván khắc 2 mặt |
|
5 |
Bản “Chánh pháp nhãn tạng” [1 bản] | - Điệp phú pháp của thầy Lệ Hương |
|
II. |
ĐÌNH LÀNG LÝ HÒA - XÃ ĐỨC TRẠCH, HUYỆN BỐ TRẠCH |
||
6 |
Bản in “Ngũ gia thất tông” 五家七 宗 [1 bản] |
Bính Tý [1936] |
- Bản khắc có nguồn gốc trong Nam; hiện lưu tại Đình làng Lý Hòa |
7 |
Bản in “Niệm Phật công cứ” 念佛公据 [1 bản] |
- In từ ván khắc chùa Báo Quốc - Huế [có tô màu] |
|
Bản in “Điệp thế độ” |
Canh Dần [1950] |
- Bổn sư truyền thọ: húy THỊ BÀO |
|
8 |
dòng Chúc Thánh [1 bản] |
- Đệ tử được cấp: Trần Đăng Doãn, pháp danh Đồng Y |
|
9 |
Bài minh ký trên Đại hồng chung chùa Lý Hòa |
Gia Long, Tân Mùi [1811] |
"Lý Hòa thôn, Vĩnh Phước tự hồng chung tịnh minh ký" (里 和 村 永 福 寺 洪 鍾 并 銘 記) |
V |
CHÙA YÊN QUỐC - THÔN XUÂN MAI, XÃ MAI HÓA, HUYỆN TUYÊN HÓA |
||
0 |
Bài vị: truy niệm tiền hiền, thiền sư quá cố 追念前賢禪師過故 [12 tấm] |
- Chất liệu đá granit, được phục chế sau này |
|
1 |
Tư liệu lịch sử chùa An Quốc và Văn cúng Thiền sư, Tiền hiền [1 bản] |
- Bản chép tay bằng chữ Quốc ngữ của ông Cao Đình Đậu - người hiện lo hương khói tại chùa. |
|
. |
THƯ TỊCH CỔ TẠI HUYỆN MINH HÓA |
||
2 |
Văn cúng “Tuân phụng Thích ca Như Lai di giáo...” của người Nguồn 遵奉釋迦如來遺教 [1 bản] |
Tự Đức 29 [1876] |
|
3 |
Bản Tộc phổ của họ Đinh, người Nguồn [1 bản] |
|
|
4 |
Văn tế của người Nguồn [1 bản] |
Tự Đức 26 [1873] |
|
5 |
Chư khoa mục lục 諸科目錄 [1 bản] |
|
|
6 |
Sách cổ “Pôộc năng xừ” viết trên lá cọ của người Bru Khùa [1 bản] |
|
|
7 |
Tư liệu chép tay nội dung sách cổ “Pôộc năng xừ” [1 tập] |
- Do ông Hồ Quý Bôn chép lại nguyên văn nội dung sách, và phiên âm theo cách đọc chữ la-tinh |
|
Quảng Bình, tháng 12 năm 2015
File đính kèm
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Loại văn bản